Kvikmyndarýni: Scream (1996)
Bíó Paradís sýndi um daginn slægjumyndina Scream frá árinu 1996. Það má með sanni segja að myndin hafi haft gífurleg áhrif á sínum tíma. Hún endurvakti áhuga áhorfenda á slægjumyndum (slasher) og í kjölfar myndarinnar voru fleiri slægjumyndir framleiddar í Hollywood og víðar. Hefur einnig verið sagt að eldri myndir, bæði slægjumyndir og hryllingsmyndir, hafi notið góðs af velgengni Scream því myndin tekur sig ekki mjög alvarlega og leikstjóri myndarinnar Wes Craven vitnar mikið í aðrar frægar myndir. Sem dæmi þá vitnar hann í klassíkina Psycho eftir Alfred Hitchcock á marga vegu í myndinni.
Wes Craven hefur helgað feril sinn slægjumyndum og hrylling. Hann leikstýrði sem dæmi The Hills Have Eyes (1977) og A Nightmare on Elm Street (1984). Eftir velgengni Scream sem varð mjög tekjuhá fylgdu í kjölfarið fleiri Scream myndir og eru þær fjórar talsins, sú síðasta kom út 2011 og hefur Craven leikstýrt þeim öllum.
Myndin fjallar um raðmorðingjann Ghostface sem er hulinn grímu sem síðan hefur öðlast sitt líf utan myndarinnar. Þannig vekur Craven upp tengingu við aðrar slægjumyndir eins og Texas Chain Saw Massacre (1974) og Halloween (1978) en illmennin í þeim myndum voru að sjálfsögðu líka með grímur. Ghostface hrellir og drepur tvo unglinga í upphafi myndarinnar og í kjölfarið tekur hópur menntaskóla krakka sig saman og reynir að komast að því hver Ghostface sé en unglingarnir átta sig fljótlega á því að þegar þú eltist við djöfulinn þá fylgja því hryllilegar afleiðingar. Leikaravalið var ekki af verri endanum en margar þekktustu ungu stjörnur tímabilsins voru fengnar til þess að leika í myndinni. Courtney Cox, David Arquette, Drew Barrymore og Neve Campbell. Seldi þetta myndina án efa.
Eflaust átta margir sig ekki á mikilvægi og frumleika Scream því í kjölfar myndarinnar hafa slægjumyndir litið dagsins ljós sem byggja á ákveðnum þáttum í Scream. Til að útskýra það nánar þá endurhannaði Craven formúluna, það sem hann gerði var að draga úr drunganum og alvarleikanum sem einkennt hafði slægjumyndir. Inn í söguþráðinn blandaði hann meiri húmor og reyndi að láta myndina ekki taka sig of alvarlega. Þess vegna eru persónur myndarinnar mjög meðvitaðar um hvernig formúla slægjumynda virka og ræða það sín á milli. Til dæmis þá eru nokkrar reglur í slíkum myndum sem fara verður eftir. Kynlíf jafngildir dauða og aldrei segja: „ég kem strax aftur“. Þetta virðast persónurnar mjög meðvitaðar um og jafnvel er gengið svo langt að fjórði veggurinn er brotinn með því að láta persónurnar vera einnig meðvitaðar um að þær séu að leika í kvikmynd. Leikur Craven sér með fleiri þekkt minni eins og lögregluna sem virðist ekki getað hjálpað og bjargarlausu unglingsstúlkurnar. Með því að brjóta upp hefðirnar þá virðist Craven vera að gera upp feril sinn að einhverju leyti með því að vinna með þær hugmyndir og formúlur sem hann hafði fylgt eftir í fyrri verkum sínum. Þetta gerir hann snilldarlega í Scream.
Scream á sinn sess í hryllings-/slægjumynda hillunni og situr þar ansi hátt. Það er lítið hægt að segja annað um þessa mynd en að hún er áhrifavaldur margra leikstjóra sem hafa fetað í svipuð fótspor og Craven en þó ekki komist með tærnar þar sem Craven hefur hælana því Scream er enn þann dag í dag tekjuhæsta slægjumynd kvikmyndasögunnar.
Við þetta má svo bæta að það er síðasti séns að sjá myndina í kvöld kl. 22 í Bíó Paradís.
Höfundur er Ragnar Trausti Ragnarsson,
fastur penni á Nörd Norðursins.
Þú hefur kannski áhuga á þessu...
Kvikmyndahátíðin RIFF hafin í Reykjavík →
Hrollvekjuprinsinn Joe Hill →
Bíóbíllinn: IT (2017) →
