Leikir hafa verið hluti af menningu okkar í gegnum söguna og eru mun eldri en marga grunar. Til dæmis má nefna Royal Game of Ur, sem er eitt elsta borðspil sem fundist hefur en það spil er talið vera frá árinu 2.500 f.Kr. Í gegnum aldirnar hafa leikir þróast og hafa haldið áfram að þróast samhliða tækninni. Árið 1972 var merkilegt ár í sögu tölvuleikja þegar að PONG spilakassinn kynnti umheiminum fyrir tölvuleikjaheiminum. Í raun eru tölvuleikir aðeins einn angi þess sem leikjaheimurinn hefur upp á að bjóða, en í grunninn má skilgreina alla leiki, sama hvort um sé að ræða tölvuleiki, borðspil eða aðra leiki, á sama hátt.
„A game is a system in which
players engage in an artificial
conflict, defined by rules, that
results in a quantifiable outcome.“
– Salen & Zimmerman (2003)
Leikjaúrvalið er orðið það mikið og leikjaflokkarnir orðnir það margir að flestir eiga að geta fundið eitthvað við sitt hæfi.
Tölvutækni og tölvuleikir hafa þróast ört á stuttum tíma. Á aðeins örfáum áratugum hafa tölvuleikir þróast úr einföldum og mínimalískum leikjum yfir í risavaxna þrívíddarheima og sýndarveruleika. Í dag er tölvuleikjaflóran orðin gífurlega fjölbreytt. Leikjaúrvalið er orðið það mikið og leikjaflokkarnir orðnir það margir að flestir eiga að geta fundið eitthvað við sitt hæfi. Flestir tölvuleikir eru fyrst og fremst hannaðir með skemmtanagildi í huga en til eru leikir þar sem aðrar áherslur eru lagðar fram. Þar má nefna kennsluleiki, sem eru sérstaklega hannaðar með nám og kennslu í huga. Einnig eru til svokallaðir hugvekjuleikir (social impact games) sem ýtir undar að spilarann hugsi djúpt um valið málefni sem leikurinn tekur fyrir. Einnig má nefna alvarlega leiki (serious games) sem eru ekki endilega hannaðir með skemmtanagildi í huga, heldur eru gerðir til dæmis til að þjálfa ákveðna hegðun eða viðbrögð.
Tölvuleikir geta nýst vel í námi og kennslu. Í tölvuleikjum fá nemendur tækifæri til þess að að kynnast fjölbreyttum heimum og bregða sér í ýmiskonar hlutverk. Það sem gerir tölvuleiki sérlega góða sem kennslutæki er þó fyrst og fremst gagnvirknin. Í tölvuleikjum er nauðsynlegt að nemandinn/spilarinn taki virkan þátt í leiknum, því annars gerist ekkert. Tölvuleikir gefa nemendum svo endurgjöf samstundis þar sem þeirra ákvörðun hefur beinar afleiðingar í för með sér í tölvuleiknum. Ekki má svo gleyma því eins og áður sagði að flestir leikir eru hannaðir með skemmtanagildi í huga og bjóða upp á tækifæri til að gera námið fjölbreytt og skemmtilegt.
Fjölmarga leiki má nota í kennslu. Til dæmis í nýjasta Assassins Creed leiknum er hægt að spila Discovery Tour viðbót þar sem spilarinn fær tækifæri til að skoða sig um í Egyptalandi og fræðast um menningu þeirra og skoða merka muni, þar á meðal píramídana, bókasafnið í Alexandríu, arkitektúr og Vitann mikla. Viðbótin var unnin í samstarf við sérfræðinga í sögu Egyptalands hins forna og rík áhersla lögð á að sögulegar staðreyndir séu réttar. Annað dæmi sem má nefna er tölvuleikurinn PeaceMaker sem er hannaður sem alvarlegur leikur. Í PeaceMaker fer spilarinn með hlutverk valdamanna í Palestínu og Ísrael og þarf að kynna sér báðar hliðar málsins í deilunum á því svæði, taka erfiðar ákvarðanir og takast á við óvæntar uppákomur.
Tölvuleikir bjóða upp á marga möguleika en nauðsynlegt er að þekkja hvaða tölvuleikir eru í boði og hvaða tölvuleikir henta best að hverju sinni. Það getur verið tímafrekt fyrir kennara að afla sér upplýsinga um hvaða tölvuleikir henta hverju sinni, og jafnvel enn tímafrekara ef kennarinn spilar ekki tölvuleiki. Um þessar mundir stendur yfir norrænt Nordplus Horizontal samstarfsverkefni þar sem unnið er að því að skapa vettvang þar sem kennarar geta miðlað og sótt sér upplýsingar um tölvuleiki sem henta vel í kennslu í mismunandi fögum. Með þessum hætti verða upplýsingar aðgengilegri kennurum og auðvelda leikjaval og notkun þeirra. Hægt er að lesa nánar um samstarfsverkefnið hér á vef verkefnisins.